Buong búhay ko, umiikot lámang sa aming Vulcanizing Shop. Mula sa iba't ibang laki at uri ng trak, motorsiklo, dyipni, at mga bisikleta, basta't nasiraan ang mga ito ng gulong, siguradong sa amin pupunta ang drayber upang ipaayos ang kanilang sasakyan.
Ang Vulcanizing Shop namin ang pinakasikát sa Bayan ng Makiling. Marahil dahil sa katagalan na nito o marahil, maganda ang ibinibigay naming serbisyo. Maraming nagsulputan na mga bagong Vulcanizing Shop. Mayroong magagandang pangalan, mayroong modernong kagamitan. Ngunit, hindi pa rin nawawala ang aming mga kostumer.
Ipinamana pa ng aking lolo sa aking tatay ang negosyong ito. At ngayon, ako na ang namamahala simula nang namatay ang aking ama. Mula pagkabata, mga gulong na ang nagsilbi kong kalaro. Pumutok na gulong, nabutasang gulong, kulang sa hangin na gulong, paulit-ulit lang. Nasaulo ko na rin ang mga uri at tatak nito. ED Plus, Magnum, SM, Solid SKS, Xtreme, Bridgestone, Dunlop, Yokohama, Kumho Tires—mas una ko pang nalaman ang mga ito kaysa pagbabasá at pagbibiláng.
At sa mga panahong nag-aaral ako kung paano magkumpuni ng mga gulong, hindi ako iniwan ni Egay, ang aking "laruan".
Si Egay ay isang tire iron. Isa siyang pahabang bakal na ginagamit sa pagtatanggal ng gulong mula sa tire nito. Iniregalo siya sa akin ng aking tatay noong ako'y pitóng taóng gulang.
"Anak, ito ang iyong magiging sandata," sabi niya.
Hanggang ngayon, buháy pa rin si Egay. Nasaksihan niya lahat—mula sa aking unang pagbabate, sa pagtuli sa akin, sa aking unang panliligaw, sa pagkakaroon ko ng mga nobya, hanggang sa pagkakaroon ko ng asawa't tatlong magagandang anak.
Alagang-alaga sa akin si Egay. Kahit isang beses, hindi siya kinalawang. Bago ako matúlog, pupunasan ko muna ang kaniyang katawan at ilalagay sa kahon. Sa tuwing ginagamit ko siya, sinisugurado kong hindi siya mababaluktot kahit gaano pa katigas ang gulong na aming tinatanggal.
Maraming nagtataka kung bakit mahal na mahal ko si Egay. Wala naman daw itong búhay. Pero ang totoo, kahit ako, hindi ko rin alam ang dahilan. Ang alam ko lang, mahalaga sa akin si Egay; mas mahalaga pa sa aming Vulcanizing Shop.
Ngunit, hindi ko inasahan na darating ang panahong ito. Panahon na kung saan, magkakasala ang aking pinakamamahal na laruan.
Hindi ko inaasahan na magagamit ko si Egay sa pagpatay.
I. Mayo 3, 2010. Alas-tres ng hapon.
"Kuya, paayos naman nitong gulong ko. Nabutasan yata," sabi ng isang batang lalaki. Hawak niya ang kaniyang asul na bisikleta. Pawis na pawis ang kaniyang mukha. Sa palagay ko, nasa labing-isang taóng gulang ang lalaking iyon.
Mayroon akong kakaibang naramdaman sa kaniya. Naakit ako sa kaniyang maputing balat at sa kaniyang mapulang lábi. Pilit ko itong pinipigilan dahil mayroon akong asawa at anak, at dahil lalaki rin ako. Ngunit, sadyang mahirap layuan ang tukso.
Ngumiti ako sa kaniya. Lumuhod ako upang tingnan ang unahang gulong ng kaniyang bisikleta. "Mukhang nabutas nga 'tong gulong mo, bata. Sandali, kukuhanin ko lang si Egay."
Doon nakilala ng batang lalaki si Egay. Nalaman ko rin na Isko ang kaniyang pangalan.
"Sa susunod, Isko, iwasan mong dumaan sa lubak. Natusok tuloy 'yang gulong mo ng matulis na bato."
Ngumiti siya. Sa sandaling iyon, nakita ko ang pinakamagandang ngiti sa lahat.
"Sige po. Salamat, Kuya Dante."
"Wala 'yon. Bumalik ka na lang ulit kapag nagkaproblema ka."
Tumango lámang siya at sumakay na sa kaniyang bisikleta. Naramdaman ko na lang bigla na tumigas ang aking ari.
II. Mayo 5, 2010. Alas-otso ng gabi.
Isasara ko na ang Vulcanizing Shop nang oras na iyon. Ngunit, biglang dumating si Isko, umiiyak. Kaagad niya akong niyakap.
"Sabi n'yo po, bumalik ako rito kapag may problema, 'di ba?" sabi niya habang humihikbi.
"Bakit, may sira ba ulit ang gulong mo?"
Umiling siya.
"E, bakit?" dugsong ko.
"Nahuli po kasi ako ni Mama na nanonood ng . . ."
"Ng?"
"Bold po."
Napangiti ako sa kaniyang sinabi. Nabúhay muli ang kakaibang hibla ng kamunduhan sa aking kamalayan. Malayo sa kaniyang hitsura ang panoonood ng bagay na 'yon; malayo sa kaniyang pagiging inosente.
"Bakit ka sa akin pumunta?"
Kumalas siya sa aming yakap. "Mukha po kasi kayong mabait, Kuya Dante."
Hinawakan ko ang kaniyang balikat. "Talaga?"
"Opo," saad niya. "Masama po bang manood ng bold?"
"Hindi naman. Normal lang 'yon sa ating mga lalaki."
"Pero, sabi ni Mama, masama raw po 'yon. Bastos daw."
"Ano ba kasi 'yong ginagawa sa pinanood mo?"
Napayuko siya, tila nahihiya. Mas lalong nag-init ang aking katawan. Ang kaninang munting apoy sa aking katawan ay tila nagiging bola; papalaki nang papalaki, sinasakop ang aking pagkatao, pinaaalab ang aking kapusukan.
Hinawakan ko ang kaniyang maputing hita. Hinaplos-haplos. "Sige na, huwag ka nang mahiya. Ikuwento mo na kay Kuya Dante 'yong napanood mo."
"'Wag na po."
Tumayo ako at kinuha si Egay.
"Kunwari, kay Egay mo ikukuwento. Isipin mo, wala ako rito."
Napapikit siya. Huminga nang malalim. "'Yong babae, isinusubo niya 'yong . . ." Tumingin siya kay Egay. Tila kinikilatis ang pahabang bakal na aking hawak. "Isinusubo niya 'yong ano ng lalaki," pagpapatuloy niya. "Tapos, ipinasok no'ng lalaki 'yong ano niya sa babae. Sa una, nasasaktan 'yong babae. Pero, parang nasarapan siya no'ng tumagal."
Hindi ko na napigilan ang aking sarili. Hinubad ko ang aking salwal at inilabas ang aking ari. Hinimas-himas ko ito sa harapan ni Isko.
"A-ano pong ginagawa n'yo, Kuya Dante?"
"Gusto mo bang hawakan?"
Umiling siya. Nang akma siyang tatayo, bigla kong hinigit ang kaniyang braso.
"Gusto mo bang hawakan?" pag-uulit ko. Muli siyang umiling.
"Ayaw ko po," nahihirapan niyang sambit.
"Puta," bulong ko. "Sige na. Hawakan mo na!"
Umiling siya nang umiling. Unti-unti nang namuo ang luha sa kaniyang mata. "Ayaw ko!"
Dali-dali siyang tumayo at umalis sakay ng kaniyang bisikleta. Naiwan kaming dalawa ni Egay. Lutáng ang pag-iisip.
III. Mayo 12, 2010. Alas-dose ng tanghali.
Tirik na tirik ang araw. Pawis na pawis ang aking katawan. Habang kinukumpuni ko ang gulong ng isang dyip gamit si Egay, iniisip ko si Isko. Mag-iisang linggo na ang lumipas mula nang mayroong nangyaring kakaiba sa aming dalawa.
Sinubukan kong pag-aralan ang aking sarili. Tumititig ako sa kung sino-sinong lalaki, iyong mapuputi ang balat at mapula ang labi. Ngunit, wala akong nararamdamang kakaiba. Tanging kay Isko ko lang naramdaman ang kakaibang bagay na iyon. Dumarating din ang pagkakataón na tuwing hawak ko si Egay, iniisip ko na siya ang ari ni Isko. Taas-baba ko itong hahaplusin gamit ang aking kamay. Doon ko napagtanto na hindi talaga ako iiwanan ni Egay, kahit ano ang aking gawin.
Gustong-gusto ko si Isko. Ngayon lang nabago ang ikot ng aking búhay. Hindi ko na iniisip ang Vulcanizing Shop. Tila hindi ko na rin maalala ang iba't ibang uri at tatak ng gulong. Binago ako ng batang si Isko.
Parang tumalon ang aking puso nang nakita ko siyang dumaan sakay ng kaniyang bisikleta. Kinuha ko si Egay, sa hindi malamang dahilan. Dali-dali kong hinabol si Isko. Tinawag ko ang kaniyang pangalan. Ngunit, mas lalo niyang binilisan ang pagpidal.
Kung saan-saan siya lumiko, ngunit, hindi ko pa rin siya tinitigalan. Ramdam na ramdam ko ang mabilis na ritmo ng tibok ng aking puso. Nang medyo bumagal si Isko, mas lalo kong binilisan ang aking pagtakbo kahit namamanhid na ang aking dalawang hita.
Muli kong tinawag ang kaniyang pangalan.
"Putang-ina mo!" hinihingal niyang sabi. "Tigilan mo na akong bakla ka!"
Biglang uminit ang aking ulo. Sa buong búhay ko, ngayon lang ako tinawag na bakla.
"Tarantado ka. Hindi ako bakla!"
"Bakla ka! Gusto mong ipahawak sa akin ang titi mo. Bakla ka!"
Hindi ko alam ang nangyari. Naibato ko na lang bigla si Egay sa kaniyang ulo. Biglang tumumba ang kaniyang bisikleta at bumulagta siya sa kalsada.
Nagulat ako nang dumugo ang kaniyang ulo. Nanginginig akong lumapit sa kaniya.
"Isko!" Inialog ko ang kaniyang katawan. "Isko!"
Napansin kong hindi na siya humihinga. Hindi ko alam kung ano ang aking gagawin. Dali-dali kong kinuha si Egay at iniwanan na lang ang kaniyang duguang katawan.
Nakahinga ako nang maluwag nang napansin kong walang nakakita sa amin. Bumalik ako sa aking Vulcanizing Shop. Muli kong itinuloy ang pagkukumpuni ng gulong ng dyip habang nanginginig ang aking dalawang kamay.
Tumingin ako kay Egay. Tila nakatitig siya sa akin. Nanlulumo, natatakot. Muli ko siyang kinuha at hinaplos. Ilang araw ko na siyang hindi naalagaan dahil sa pag-iisip ko kay Isko.
At sa unang pagkakataon, napansin ko na mayroon na siyang kalawang.