Cuộc chiến kéo dài tới vài năm đã dẫn tới một kết cục thê thảm cho quân Ngan. Mặc dù đã cố gắng mọi giá giữ vững những trận địa xung quanh, nhưng đã bất thành. Quân Đức đã thành công tràn vào và chiếm đóng thành phố. Những trận giao tranh nảy lửa dần rời xa khu vực đô thị và chuyển sang đánh ở ngoại ô. Cuộc phản công giành lại thành phố cũng thất bại. Hơn ba vạn lính Nga đã tử trận. Số lượng thiết giáp bị phá hủy cũng nặng nề không kém.
Nhưng bên kia còn kinh hoàng hơn. Nửa chục vạn lính cùng trên dưới ba nghìn phương tiện đã bị xóa sổ. Kèm theo đó, những đợt oanh tạc liên tục từ tiêm kích bom Su-22 đã vô hiệu hóa đáng kể sức chiến đấu đối phương. Sử dụng loại đạn chùm, phốt pho trắng và kinh hoàng hơn cả là bon lượn FAB đã thành công quét sạch 70 xe tăng và làm sập cầu.
Trung đội của Kolchaksi, những người đã bị trận chiến làm cho thương tật nghiêm trọng đang được chở đi bằng một xe tải chở quân Zil-130. Ai nấy đều đã mệt lử và bầm dập vết thương. Song, họ vẫn chưa thể ngờ quân địch lại điên cuồng tấn công tới vậy. Thành phố giờ cũng chẳng còn gì ngoài đống tro tàn.
Bên vệ đường, pháo binh vẫn tấp cập nã đạn. Những trái pháo nặng trĩu bay từng hàng về phía những tòa nhà chọc trời bị địch chiếm đóng, nổ lên từng hồi thảm thiết.Chiếc xe van dừng lại để nghỉ ngơi, dự sáng mai sẽ chạy tiếp.
Kolchaksi kiểm tra lại súng đạn, nhất là khẩu AKM vừa bị kẹt đạn. Lúc nãy cậu Iris đã hỏng bay khẩu súng máy PKm vì súng đầy cát. Cố thử rút quả đạn ra mà không được, bèn lấy một chân đạp phần cò, một chân đạp thước ngắm, hai tay lôi hết sức. Cuối cùng thì quả đạn cũng bật ra, nhưng một nửa ống liều phóng bị gãy còn nằm lại trong nòng. Thế này mà bắn thì chỉ có chết.
Kolchaksi nhoài ra sau, nhờ Belau chọc thông nòng súng, lấy thêm hai quả đạn mới, rồi lại ngoảnh đầu về. Khi kiểm tra khẩu AK, giơ lên ngắm thử. Bên này, Iris có lẽ là trầm nhất. Cậu ta bị thương vào lưng, mấy vết chém khá sâu, miệng há toang hoác, nhìn vào còn thấy mảnh đạn pháo trăng trắng. Mùi máu và nước ruộng tanh nồng.
Ngay lúc hứng quả đạn, dù Kolchaksi có quấn vội vài vòng quanh bụng cho cậu ta, rồi chỉ đường cho bò ra phía sau nhưng vì thương nặng nên đã ngất đi. Cũng may mắn, Belau trong lúc loạn lạc đã nhảy vào một cái hầm đầy người của các đội đặc nhiệm, bên ngoài hào dựa rất nhiều súng. Khi quay lên đã cố ý "xách nhầm" một mớ AKMs mới cứng đi, để mấy khẩu khẩu AK ghẻ lở ở lại.
Đói quá, mấy đứa lính buộc chia nhau chút đồ hộp đã quá hạn. Họ rất hy vọng mọi chuyện sẽ được như vậy. Đêm ấy ở trong xe van chật. Anton ngồi hết sức co quắp, mà vẫn bị ép chặt, nhiều lúc chỉ muốn cút khỏi rồi hét lên vì quá bức bách. Phải ngồi suốt đêm thế này thì điên mất.
Bên ngoài đạn pháo vẫn nổ ùng oàng. Khoảng 10h đêm, tiếng nổ bỗng rộ lên. Cối 120 của ta đã phát hoả. Lập tức khẩu pháo phòng không Tunguska hạ nòng cũng nhả đạn: "Pùng pùng pùng... Pùng pùng... Pùng pùng...". Các xạ thủ thay nhau bóp. Khẩu pháo S-60 gần đó cũng bắn dữ dội. Ngồi trong xe, lắng nghe trận chiến sôi động bên ngoại ô, rồi thiếp đi lúc nào không biết.
Sáng hôm sau thức giấc, pháo địch vẫn đang nổ ầm ĩ. Cuộc tập kích của quân Nga tối qua hình như đã thất bại.
Xe chạy trên bãi cỏ ngập nước lúp xúp, chợt nghe một tiếng "ục" rất nhỏ.
Theo linh tính, mọi người nằm bẹp xuống, thì quả đạn đã rít ở trên đầu. "Xẹt oành...", bựng khói nổ cách xe 3-4m. Liên tiếp mấy quả nữa rơi xuống, khói mù mịt, khét lẹt. Dứt tiếng nổ cuối cùng, xe lao ra khỏi đám khói. Cái quai mũ cối gió thổi rít lên, làm Kolchaksi tưởng là tiếng đạn nên lại nằm bẹp xuống. Lần thứ hai, vừa thoáng nghe tiếng ục đầu nòng, Kolchaksi lại nhoài ra, mặc nước ruộng làm ướt hết người và bao đạn. "Xẹt oành...", "xẹt oành...", hơn chục quả pháo nổ liên tiếp, có quả chỉ cách vài mét, mảnh bay nóng lưng. Suốt đời không bao giờ quên được cảm giác khủng khiếp khi nghe tiếng rít của những quả đạn đang lao thẳng xuống đầu mình. Cứ mỗi tiếng rít là một lần cơ thể cứng ra chờ đợi: " Chết này! Nó trúng này! Nó trúng này...".
Mấy cậu pháo binh phía sau cứ nhìn những quả pháo nổ trùm lên ruộng cỏ mà ái ngại cho chiếc xe van. Nhưng nhờ phép màu thần kì nào đó, cuối cùng cả đội cũng chạy thoát khỏi cái bãi cỏ khủng khiếp đó. Tới cây phi lao cao to, có mấy cậu công binh đang đào hầm dưới gốc cây. Họ nhìn những nét khiếp sợ trên mặt cả nhóm Kolchaksi một cách bình thản. Belau hỏi họ xem toán người trước của Ivan đó đi về hướng nào? Theo hướng họ chỉ, Iris chạy lên một gò cát mọc đầy cây chổi xể, chân nọ đá chân kia trong những đoạn hào vừa nông vừa chật hẹp. Rồi cũng thấy toán trung đội cũ của mình cùng Ivan đang ngồi thở hổn hển bên cạnh chiếc BMP.
Gặp lại người đồng đội lẫn chỉ huy chí cốt xưa, Ivan cười khẩy.
- Ba thằng các cậu vẫn sống được ở cái thành phố điên rồ ấy nhỉ? Không tệ chút nào. Sao? Còn ngẩn người ra đấy làm gì, ngồi xuống nghỉ đi.
Thấy Ivan vẫn như ngày nào, ba tên các cậu ngồi bẹp xuống, kể về những gì đã xảy ra trong nội thành Perm những tuần qua. Hóa ra đơn vị của Ivan là đơn vị 458, nổi tiếng với cuộc phản công ở Sân bay Novy. Trong khi họ lại chiến đấu tại cầu Amur.
- Bên các cậu ổn chứ? Nghe bảo bị máy bay Đức đánh cho vỡ đầu nên buộc phải triệt thoái mà đánh sập cả cầu đúng chứ?
- Phải, bỏ bom ác quá, người chết cũng nhiều. Có tiến thêm được chút nào đâu? Muối bỏ bể cả.
Iris nói, bất giác lấy ra điếu thuốc mà rít lên từng hồi. Từ ngày tham chiến tại địa ngục, ba người họ như trở thành con người khác. Nói chuyện hỗn láo bất kể là cấp trên hay cấp dưới, nghiện rượu và thuốc lá hẳn. Nhìn họ, khó mà nghĩ rằng họ còn chưa tới thanh niên đôi mươi, có lẽ phải so sánh họ với mấy gã nghiện ngập.
- Mà mấy cậu định đi đâu vậy? Chưa nghe chỉ thị mới à?
Nghe lời của vị sĩ quan, ba người ngơ ngác nhìn nhau.
- Đám Đức vừa tiến công ta bất ngờ ở Cực Bắc bằng hải quân. Tất cả quân dự bị đều ra Bắc chiến đấu rồi. Từ giờ, ta phải cầm cự với chúng trong vài tháng để ổn định. Tôi vừa nhận được lệnh cho các quân đoàn pháo binh bỏ vị trí đây.
Belau, Kolchaksi, Iris nhăn nhó. Rõ ràng chỉ vừa hôm qua, họ vẫn được cấp trên cấp giấy phép để quay về hậu phương thì nay lại bị giữ lại. Mặt khác, họ đã chẳng còn sức để cầm súng chứ đừng nói là chiến đấu.
Ivan đứng dậy, đưa cho cấp dưới Belau một điếu thuốc và bật lửa. Anh ta thở dài, đút tay vào túi quần rồi lấy ra vài huy chương còn lấm lem bùn đất và máu, nói.
- Đây là phần thưởng cấp trên gửi về các cậu. Một người đưa thư đã cố để đưa nó cho các cậu. Rốt cuộc lại bị pháo binh giặc xé nát đầu.
Ba người chậm rãi nhận lấy số tiền lương ít ỏi đã cháy xém đôi phần và vài huấn chương. Đây là tất cả những gì còn lại khi người ta tìm thấy xác cậu đưa thư đó. Một kẻ đen đủi đã chết thảm thương dưới họng súng quân xâm lược. Và không chỉ cậu ta, vẫn còn bao người khác đang chết dần chết mòn ở bên kia chiến tuyến.
- Vậy, các cậu chọn đi. Việc tham chiến cũng chẳng ép buộc. Vì lợi ích cá nhân hay dân tộc? Nếu đi theo cá nhân, tôi e rằng đất nước này sẽ có thêm nhiều người đưa thư xấu số đây.
Chưa để Ivan nói hết câu, ba người đã ngắt lời anh ta.
- Vậy, kế hoạch như thế nào? Chống lại ngần ấy quân địch mà cứ đánh quy ước thì không nổi đâu.
- Ai bảo các cậu sẽ đánh quy ước? Đọc nhiều binh pháp tôn tử vào.
Ivan đưa cho ba người một đoạn trích trong cuốn sách của anh.
"Phép dụng binh, gấp mười lần địch thì bao vây, gấp năm lần địch thì tấn công, gấp đôi chì chia ra mà đánh, bằng địch thì phải đánh khéo, kém địch thì rút, tránh giao tranh với địch. Binh yếu mà đánh thẳng tất bị bắt làm tù binh. Tướng soái là trợ thủ của quốc gia, trợ thủ tốt thì nước cường thịnh, kém thì nước suy yếu. Vua có thể gây bất lợi cho việc quân trong 3 trường hợp: không biết quân không thể tiến mà bắt tiến, không biết quân không thể thoái mà bắt thoái, đó là trói buộc quân đội. Không biết việc quân mà can dự vào khiến tướng sĩ hoang mang khó hiểu. Không biết mưu kế dụng binh mà can dự vào khiến tướng sĩ băn khoăn nghi ngờ."
- Tuy đã bị cấm. Song binh pháp của Đức thật sự rất đáng nể. Rất nhiều là khác. Cách duy nhất để đối phó với chúng... Du kích, chiến tranh tiêu hao.
Viên sỹ quan tên Ivan chợt lao đến bên chiếc xe và trèo lên một thùng đạn pháo. Lần này, là bộ quân phục xanh ô-liu quen thuộc đến thân thương. Chiếc cầu vai lấp lánh bốn ngôi sao đỏ cũng chẳng đủ để che giấu đi được cơn xúc động của viên sỹ quan.
Giọng còn có phần hơi run, song anh ta vẫn nói rất lớn và rõ ràng
- Thông báo đến tất cả các chiến sĩ và sĩ quan Lữ 312. Sáng nay, trước sức mạnh không thể ngăn cản của bè lũ phản bội đất mẹ, lũ ngoại xâm, tất cả quân ta tuy đã anh dũng chiến đấu hết mình nhưng gần 50.00 quân đồn trú trong nội thành Perm đã buông súng đầu hàng!"
Anh ngừng lại một chút như để dằn lại cảm xúc, hít thật sâu rồi nói vừa phải "Lữ 310… đã thất thủ, tất cả đã kết thúc rồi."
Từ đâu đó trong dòng người, một ai đó kêu gào thảm thiết thật lớn và hét đáp lại lời anh "Chúng ta không thể thua được, tất cả đều là giả dối!"
Con phố nhỏ tưởng chừng sụp đổ trước sự vỡ oà của cái tin tựa như sét đánh ngang tai. Hàng trăm người đồng đội lao vào lòng nhau mà khóc thút thít khác gì trẻ con nít. Người thất thần như vừa bị giết chết.
Trong khi có lẽ lúc này quân Đức đang reo hò, ném đi hàng ngàn niềm vui cùng những chiếc mũ lên bầu trời hè thăm thẳm. Bè lũ tư sản thì tràn vào và đập phá hết di sản của Cách mạng vô sản. Còn đám người Nga thì gục ngã trước hiện thực tàn khốc.
Ivan nhìn sang bên, đôi người ngồi sụp xuống nền, số còn lại cứ hướng mắt nhìn mãi vào một miền xa xôi nào đó như vẫn chưa tin vào thực tại. Viên thượng sĩ im lặng châm thuốc rồi tựa mình vào vách cửa sổ, như để bản thân cho cái mệt mỏi cuốn đi. Anh vô tình trông thấy người Kolchaksi cũng chẳng reo hò mà chỉ lầm lũi bước xuống bục.
Năm tuần, một khoảng thời gian tuy ngắn quá dài để nhớ được mọi thứ, song đối với Ivan và có lẽ là cả anh ta, tất cả đều như mới ngày hôm qua. Viên thượng sĩ vô thức trông xuống bàn tay mình. Tuy trước nó vẫn là bàn tay bình thường như bao người giờ thì thô ráp chen chúc những vết chai sần sùi.
Ivan tiếp tục nói.
- Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ đầu hàng quân địch. Từng mảnh đất của Đất Mẹ phải được bảo vệ, bất kể có phải hi sinh bao nhiêu đi nữa. Dù Nga có rộng lớn bao nhiêu, các cậu nên nhớ rằng, đằng sau chúng ta, là Muscovite, là hàng triệu phụ nữ và trẻ em đang bị họng súng của quân mọi rợ chĩa vào. Hãy tự đưa ra cho mình lựa chọn đúng đắn, chiến đấu như những con người dũng cảm, xứng đáng đi vào sử sách hoặc chạy trốn hèn nhát, hệt bọn chó đẻ trước đó.
Nhưng có người liền băn khoăn.
- Nhưng chúng ta có gì chứ? Chỉ toàn tàn quân như thế này. Có muốn cũng chẳng ngăn cản nổi chúng. Chúng quá đông và hung hãn.
Ivan bật cười, trấn an tâm lý quân sĩ chỉ bằng câu nói của mình.
- Vậy ư? Cậu quên chúng ta đang ở đâu sao? Ngoại thành Perm đấy. Tôi dám cá rằng, nếu chúng có âm mưu tiến đánh lên phía Bắc, điều đó sẽ bất khả thi. Nghe này, người cậu đang nói chuyện với ở đây là bậc thầy về chiến tranh phi đối xứng đấy. Từ giờ, tôi, đại úy Ivan Ushakov, sẽ là chỉ huy tạm thời của Tiểu đoàn mới, Tiểu đoàn Gấu Xám số 313.
Ivan sau đó dành hai tiếng để phân tích và đánh giá chính xác tình hình mặt trận. Trước đó, ta chủ động tiến hành đánh quy ước với địch nhưng chủ quan, thiếu hẳn yểm trợ không quân và bị áp đảo về quân số và thiết bị. Bây giờ, họ cần khôn ngoan hơn. Tận dụng địa hình ngoại ô Perm có nhiều vùng rừng núi, Ivan muốn tận dụng nó làm nơi trú ẩn, từ đó mở rộng chiến tranh du kích ra toàn miền.
Họ sẽ đánh phá từng cụm chỉ huy chiến lược, kho đạn vào ban đêm. Dùng thủ đoạn để gây khó dễ cho quân Đức đồng thời phối hợp với dân quân ám sát lãnh đạo cấp cao của chúng, kéo dài thời gian chờ quân tiếp viện. Ngoài ra, Cộng Hòa Eastaskia đã cử gần nửa vạn chiến binh tinh nhuệ tham chiến với tinh thần "Bảo vệ chính thống giáo."
Họ quyết định xuôi theo dòng Amur mà đóng quân tại thượng nguồn trong những ngày đầu, khi lực lượng còn khá mỏng. Một cuộc hành quân lặng lẽ của hàng ngàn binh sĩ từ đủ loại quân chủng. May mắn, tại đó vẫn còn một khu mỏ, trường học và vài thị trấn từng bị chiếm đóng nhưng quân địch đã bỏ đi sau nhiều tháng. Họ đi qua dãy núi, mất tới 3 ngày mà gần như cạn kiệt sức lực.
Ivan cử vài trung đội đi tới đồn cảnh sát và trường học bỏ hoang nằm ở rìa thị trấn, dùng nó như nơi nghỉ chân tạm thời. Nơi đây xem ra cũng khá hơn là mấy căn hầm dột nát ở chiến trường Perm hay Vodstock. Phía ngoài, có một băng rôn đỏ in đậm chữ "Khu vực nguy hiểm". Dường như khu này đã từng được đối phương dùng làm bệnh viện dã chiến hay kho lưu trữ lương thực đạn dược để cung ứng cho tiền tuyến.
- Mọi người, mau chuyển bớt đồ đạc vào đi, tôi và đội của mình sẽ kiển tra quanh đây một chút cho chắc ăn. Kolchaksi, Belau, nhanh lên nào."
Kolchaksi lấy súng trường AKM bắn tan cánh cửa kính, trèo vào một cách cẩn trọng. Đúng như dự đoán, bên trong đây quả nhiên là một mớ hỗn độn. Những mảnh thủy tinh, mảnh kính, kim loại, quần áo hay thậm chí là xác chết đều có cả. Song, lại cảm thấy thật kì lạ. Trường học thật quá đỗi vắng lặng và im ắng. Tất cả căn phòng đều trống trải, không có bóng người. Thứ duy nhất còn lại cũng chỉ là tiếng bước chân của lính Nga và tiếng gió hiu quạnh thổi ngang qua.
- Lạy chúa, đám Đức lấy sạch đồ nội thất luôn rồi nè. Rốt cuộc chúng ăn cắp mấy bộ bàn ghế và máy tính, đồ dùng học tập để làm gì vậy, có thừa thãi quá không thế?" – Belau phàn nàn với cả nhóm.
Iris liền góp ý
- Không hẳn, chúng đi đến đâu là hôi của sạch đến đấy. Ngay cả cái máy giặt hay tủ lạnh, tivi đều không thoát khỏi cảnh bị trộm cắp bởi quân lính. Phải có lý do nào đó thôi thúc bọn họ làm vậy chứ?
Kolchaksi thở dài rồi nói.
- Sĩ quan quân đội của bọn họ ăn chặn toàn bộ tiền lương nên thường họ phải tự sinh tự diệt ngoài chiến hào, chả thể làm gì ngoài ăn cắp?
- Chắc là vậy. Hoặc chúng có thể chiết xuất chip điện tử để đem về sản xuất tên lửa hành trình xong quăng vào đầu người dân, gọi đó là "phi vô sản hóa", thật nực cười cho lý do để xâm lược nước khác mà. Ít ra mấy quả tên lửa đó cũng gây kha khá sát thương đấy, không đùa được đâu mấy cậu."
Thăm dò một hồi nhưng cả đội vẫn chẳng phát hiện ra thứ gì quý giá ngoài vài cái xác động vật khô héo nằm bất động, kèm theo chút máu loang lổ trên tường, hằn sâu bởi vết đạn. Kolchaksi lặng lẽ đi ra ngoài và lệnh cho lính cấp dưới dọn đồ, rồi yêu cầu họ xây dựng nơi này để làm một
"Area Outpost"
Outpost được biết tới như điểm trung gian giữa hậu phương và tiền tuyến, là nơi chuyển giao vật tư, quân lính ra mặt trận. Các Outpost hay Tiền đồn thường nằm rải rác sau chiến trường chỉ từ vài cây số. Song ngần ấy là quá đủ để mọi người có thể nghỉ ngơi. Các Tiền đồn thường được bao quanh bởi kha khá doanh trại và căn cứ quân sự, còn có các khu dân cư ở gần đó nên công việc ở đây cũng tương đối nhàn hạ. Thi thoảng lại thay phiên nhau canh gác rồi giao ban chuyển ca là chính.
Còn chiến trường chuyển sang dãy núi nằm chắn trước mắt họ. Có nhiều khu mỏ bên trong, việc chuyển đồ cũng thuận tiện đôi chút. Các vũ khí hạng nặng như xe tăng và thiết giáp giờ đây được cắt giảm, chỉ còn tháp pháo để phù hợp với địa hình.
Sau đó, Kolchaksi và mọi người tất bật bê vác đồ nội thất vào bên trong và quét dọn qua một lượt, cùng nhau xử lý hết những mảnh vỡ nằm vương vãi trên mặt đất. Người người ra vào tấp nập, đám rêu phong giăng kín nhà cửa nhanh chóng bị dẹp đi, thay vào đó là các hộp tiếp đạn 12 ly 7 to ngang bàn tay được xếp ngay ngắn theo thứ tự. Bên cạnh đó còn có bao cát để gia cố khung cửa sổ, điện đàm và nhiều vật dụng quan trọng khác.
Ở dưới sảnh của trường học, họ dùng nó như một nhà kho tạm thời để đựng những vật liệu không cần thiết, trong khuôn viên được bố trí các túp lều làm bệnh viện dã chiến, phòng học được chuyển thành những khu vực chuyển giao tin tức tình báo. Thùng các tông được đặt ở mọi nơi, kèm theo vài khẩu súng để phòng ngừa. Trong đó, đồng thời đã giật phăng lá cờ Đức rách rưới trên nóc đồn cảnh sát, thay thế nó bằng lá cờ tự do dân chủ của Nga.