---7th Grade-----
SON : Ma!card ko po oh!(inabot ang card)
MOM : ..(hindi inabot) ilagay mo sa lamesa titingnan ko nalang mamaya
SON : sige po
(Pero hanggang sa isuli na niya ang card niya hindi parin tiningnan ng mama niya)
------8th Grade------
SON : Ma!Card ko po oh!pasok po ako sa top 10!(masaya kong salubong sa kanya pag-uwi ko galing school)
MOM : top 10 lang masaya kana?(tinabig niya kamay ko at nilagpasan ako)
SON : Ma!(tawag ko pero hindi na niya ako kinibo)
------9th Grade------
SON : mama!matataas po mga markang nakuha ko o!(sabay pakita sa card ko)
MOM : matataas?sapat na ba para manguna ka sa klase?
SON: sorry po ma
MOM : kung nag-aaral ka nalang at binitiwan mo na ang pagbabanda mo edi hindi ka nahihirapan?!(galit niyang sigaw)
SON : kaya ko naman pong pagsabayin ma
MOM : pagsabayin?(dinuro niya ako) ni hindi mo nga mapantayan ang kuya mo!parating una sa klase!
SON : sorry po ma
------10th Grade-----
MOM : oh asan ang card mo?
SON : a-ah hindi pa po kuhanan ng card ma
MOM : kahit huwag ko ng makita!Hindi din naman kaaya-aya ang mga grado mo!
SON : (nagsimula akong makaramdam ng sama ng loob)
----11th Grade----
MOM : puro ka nalang bulakbol?!!aba'y di kana mahagilap ah?!napapabayaan mo na pag-aaral mo!buti pa yong kuya mo gagraduate na valedictorian!
SON : (naupo at nakinig lang pero di nagsasalita)
MOM : isang linggo ka ng ginagabing umuwi ah?!nag-aaral ka pa ba?!kapag bumagsak ka itatakwil kita!(sigaw niya)
SON : (kinuyom ko nalang ang mga kamay ko at kinimkim ang sakit na nararamdaman ko)
----12th Grade----
SON : M-Ma gagraduate na po ako bukas attend po ba kayo?
MOM : buti naman at gagraduate ka?!pero sigurado kulelat ka!kung naging kasing talino ka lang sana ng kuya mo!
SON : (ngumiti nalang at marahang tumango)
----Graduation----
[Ken's PoV]
Kinakabahang nakaupo ako sa unahan kinakabahan habang palingon-lingon sa entrance hinihintay ko ang mama ko.Nagsisimula ng parangalan ang mga honor students sa lower grades at kami na ang susunod. I was hoping na sana dumalo si Mama.
"Tol!" Tawag sakin ni kuya kaya napatingin ako sa kanya.
"Po?"mahina kong tanong.
"Hindi man pumunta si Mama nandito naman ako,proud ako sayo" tinapik niya pa ang balikat ko.
Napangiti ako at yumakap kay kuya,"salamat kuya"
Hindi ko magawang magalit kay kuya dahil mahal ko siya. Isa siyang mabait na kapatid at supurtado niya lahat ng gusto kong gawin. Kaya kahit na parati kaming pinagkukumpara ay hindi naaapektuhan ang pakikitungo namin sa isa't isa.
Lumilingon parin ako sa pintuan nagbabakasakali na dumating na si mama pero wala siya.
"Kuya I video mo nalang ha?tapos ipakita mo kay mama"
Tumango naman siya.
"Salamat"
Ramdam ko ang awa niya sakin pero pinilit kong ngumiti kahit ang sakit na ng nararamdaman ko. Gusto kong umiyak pero ayokong makita nilang nahihirapan ako.
"To give us his Valedictory speech, our Valedictorian,Mr. Ken Eljay Rodriguez!"
Rinig ko ang palakpakan nila habang unti-unti akong umaakyat sa stage para sa speech ko.
"Kapatid ko yan!" Sigaw pa ni kuya kaya natawa ang mga tao.
Nilibot ko ang paningin ko sa mga tao hoping na dumating na si mama pero wala. Malungkot akong ngumiti saka nagsalita.
"Good morning to all of you especially to our teachers,visitors and all the proud parents who are here to witness this special day for us. Bawat estudyante na naririto" tiningnan ko ang mga kapwa ko estudyante."Ay saksi sa bawat segundo,minuto,oras,at sa mga araw,buwan at taon na lumipas na ang pag-aaral ay hindi basta-basta. We experienced hardship but we tried our best,so here we are,ready to move on the next level." Tumawa ako ng mapait at saka Napabuntong-hininga,"Ang hirap mag-aral diba?Pero siguro mas mahirap yong,ginagawa mo na lahat pero kulang parin?I just want you to be aware that I'm not happy for being here"napalunok ako.
"I am not happy for being a valedictorian,why?It's because,yong taong dahilan kong bakit ako nandito,hindi dumalo para saksihan ang pagtatapos ko. Pero kahit ganon pa man,mahal na mahal ko parin siya at di ako kailanman nagtanim ng galit sa kanya. Pero siguro kasalanan ko din k-kasi diko sinabi na valedictorian ako. Gusto ko kasi siyang isurprise e." Natawa ako at pinunasan ang mga nalaglag na luha sa mata ko."I honestly envy all the students na may magulang ngayong araw na to. Standing here in front of you is killing me,it's not because I don't like to be here but because it gives me too much pain knowing I'm not good enough for her. I've been struggling to have higher grades,to be no.1 but I guess it isn't enough." Napatingin ako kay kuya at kita ko ang awa sa mga mata niya kaya umiwas ako ng tingin pero kita ko din ang awa ng mga estudyanteng naririto kaya yumuko nalang ako.
"B-But i-im still glad I made it. Na napatunayan ko na kaya kong maging no.1. My fellow graduates,sa mga naging kaibigan ko,mamimis ko kayo lalo na mga asaran,mga away,mga samahan na nagpatibay sa atin para malampasan ang lahat ng pagsubok. Mga teachers na tumulong sa amin,at kay God na gumabay sa amin. So my dear fellow graduates,stand and hug your parents ang say thank you for all their efforts,love and sacrifices na binigay nila para makarating tayo dito." Nagsitayuan sila at umiiyak na yumakap sa mga magulang nila. Unti-unting nawasak ang puso ko sa inggit. Sana nandito din siya at sana nayakap ko rin siya."Congratulations Parents for a job well done. At kay mama,thank you po sa lahat-lahat. Mahal na mahal po kita at kahit kailan hindi po ako nagalit sa inyo. M-Ma..." Gumaralgal na ang boses ko,"M-Ma I made it,heto na po ako,para sayo po ang bawat parangal na natanggap ko. I'm sorry for not being good enough sa mga nakaraang taon. I'm sorry for not obeying you,tungkol sa pagbabanda ko. Ma,kung madinig mo man to,h-hindi po ako nagtatampo at sa kahuli-hulihang araw ng buhay ko..."napahikbi ako."Sana napasaya ko kayo at sana proud kayo sakin." Nanatili akong nakayuko.
"I want to take this opportunity to say thank you sa mga kaibigan ko na nag-alaga sakin sa hospital dahil ayokong ipaalam sa pamilya ko ang kalagayan ko." I saw kuya na nashock sa sinabi ko."Sa mga panahon na hindi ako makauwi dahil hinang-hina ako. Sa mga panahong pinagtatakpan niyo ako sa tuwing di ako nakakauwi sa bahay ng ilang linggo. And to my girlfriend and her family who spent lot of money for me. Sobrang thank you dahil itinuring niyo akong anak." I saw jing crying habang yakap ng mama niya na umiiyak din.I smiled,"t-thank you m-mommy"nakita ko ang pagtango niya."Salamat sa mga alaala na madada-----" Napahinto ako ng magblurred ang vision ko kasabay ng matinding pagsakit sa ulo kaya napahawak ako.
"Ken!" Rinig ko ang tawag ni Jing.
"Bro okey ka lang?!" Nag-aalalang sigaw ni kuya but I smiled at ininda ang sakit.
"Salamat sa mga masasayang alaala. Ma,Kuya,I'm sorry for hiding this ayoko lang na mag-alala kayo. I've been fighting for two years now at pagod na po ako. So before I go ,gusto ko na maging proud sakin si Mama"
"K-K-Ken a-a-anak" napahinto ako sa pagsasalita ng marinig ko ang boses niya. My vision is still blurred.
"M-Ma.." I whispered and smiled ,"You c-came ma" masaya ako,sobrang masaya ako.
Rinig ko ang iyakan ng mga tao dito pero nangingibabaw ang hagulhol ni Mama at ni Jing.
"H-Happy B-birthday M-Mama" sinubukan kong bumaba at lumapit kay Mama habang iniinda ang sakit ng ulo ko.
"M-Ma h-huwag po kayong umiyak"
"I'm sorry anak,I'm so sorry" sabi niya at niyakap ako ng sobrang higpit.
"I-It's okey Ma" I hugged her back. Ramdam ko ang likidong umagos mula sa Ilong ko. At alam ko,hindi na ako tatagal. Ramdam ko ang pag-ikot ng paligid ko at paghina ng tibok ng puso ko. Hinubad ko ang mga medalya ko at sinuot sa leeg ni mama.
"H-H-Ha---p-p-py b-b-birth---d-d-day M-Ma---M--M-Ma" paputol-putol kong sabi.
"Are you okey anak?"nag-aalala niyang tanong.
" oh my god ken!you're b-bleeding!"Ramdam ko yong takot sa boses ni Jing,kahit ako natatakot ako pero tanggap ko na.
"Dalhin na natin siya sa hospital!" Sigaw nila. Dinig ko ang pagpanic ng lahat. Unti-unti nang nanghihina ang katawan ko at di maampat na pag-agos ng dugo mula sa I long ko.
"I-I l-love you Ma,kuya. I love y-you Jing"I whispered bago ako napahiga sa sahig.
" Ken!"
"Tol!"
"Anak!"
Mga tawag na huli kong narinig bago ko ipikit ang mga mata ko at tanggapin na hanggang dito nalang ako.
ANG ARAL NA MAKUKUHA MO DITO AY MATUTONG PAHALAGAHAN ANG TAONG GINAGAWA ANG LAHAT MAPASAYA KALANG KASI HINDI MO ALAM KUNG HULI NA BA ANG LAHAT